مریم صمدیه؛ محمد مهدی شمسی؛ علی صفرزاده ملکی
چکیده
آراء و اندیشههای فارابی در تبیین شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی، با بررسی نقش مدینة فاضله نمایان میشود. از نظر فارابی، وظیفة حکومت و مدینة فاضله، ایجاد زمینة مناسب برای عادتها و سنتهای فاضله در شهرها و بین امتهاست که از طریق تعلیم و تربیت امکانپذیر میشود. در واقع در دیدگاه فارابی مدینه و حکومت میتواند شرایط تربیت صحیح ...
بیشتر
آراء و اندیشههای فارابی در تبیین شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی، با بررسی نقش مدینة فاضله نمایان میشود. از نظر فارابی، وظیفة حکومت و مدینة فاضله، ایجاد زمینة مناسب برای عادتها و سنتهای فاضله در شهرها و بین امتهاست که از طریق تعلیم و تربیت امکانپذیر میشود. در واقع در دیدگاه فارابی مدینه و حکومت میتواند شرایط تربیت صحیح و به تبع آن زمینة بروز و ظهور رفتارهای اخلاقی پسندیده گردد و آن زمانی است که مدینه از نوع فاضلة آن باشد؛ اما در عین حال مدینه میتواند زمینهساز شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی گردد و آن زمانی است که مدینه از نوع فاسقه باشد. مدینة فاسقه، مدینهای است که اهالی آن به همة آراء و عقاید اهالی مدینة فاضله باور دارند؛ اما به آن عمل نمیکنند و افعال و کردارشان شبیه افعال و کردار اهالی مدینة جاهلیه است. علت این امر را میتوان در تربیت اهالی مدینه فاسقه و چگونگی حکومت آن جستجو کرد. در واقع تربیت، اساس شکلگیری رفتارهای اخلاقی اعم از پسندیده و ناپسند است. البته بایستی به این نکته اشاره شود که فارابی در عین حال به نقش عادت، لذت، ضعف اراده و ضعف در سنجش نیز در ایجاد شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی اشاره میکند.